Fatih Güleç'ten Sağlıklı Tarım Manifestosu

Doğaya, doğal yaşama ve insan hayatına duyduğum saygı gereği, otuz yıllık mesleki deneyimlerimi de göz önünde bulundurarak, tarım, tarımsal üretim, gıda ve gıda ürünleri üretimi üzerine kesinlikle uyulması gerekli bir “koşullar listesi” oluşturmak gerekliliğine inanıyorum. Bu koşullar listesinin amacı; İnsan ve Doğa sağlığını tehdit etmeyen ürünler üretmek, bu süreçte doğanın ve doğal yaşamın sürdürülebilirliğine katkıda bulunmak, gıdanın iyi, temiz, adil üretimi, dağıtımı ve tüketimini sağlamaktır.

Yukarıda belirtilen amaca ulaşmak adına;

ÜRETİCİ:



- Doğaya, doğal yaşama, çevreye ve insana saygıyı esas alan bir bilince sahip olmalıdır.
- Asgari eğitim seviyesinde eğitim görmüş olmalı, teknolojik okur-yazar olmalıdır.
- Doğa ve insan sağlığına zarar verebilecek uygulamaları farkedebilecek bilinçte olmalıdır.
- Yapacağı/yaptığı üretimin tüm basamaklarına hakim, işinin önemini bilen, yaptığı işte usta olmalıdır.
- Üreteceği ürünün insan sağlığına nasıl faydaları olduğunu bilmelidir.
- Üretim süreci esnasında doğaya, doğal yaşama, çevreye zarar verebilecek uygulamaların farkında olmalı ve bu uygulamalardan kaçınmayı hedefleyen bir üretim süreci planlayabilen bir bilince sahip olmalıdır.
- Üretilen ürüne doğal olmayan hiçbir katkı ilave edilmeyeceğinin farkında olmalı ve bu kurala kesinlikle uymalıdır.
- Daha fazla kazanç sağlamak üzere ürün üzerinde tağyiş, hile, ekleme gibi eylemlerin hiç birini gerçekleştirmeyecek bir üretim ahlakı ile donanmış olmalıdır.
- Gerekli iş güvenliği tedbirlerine uymalı, çalışanlarının sosyal güvenliğini gözetmeli ve yaşam refahını artıracak tedbirler almalıdır. Çalışanların mutlu olacağı bir üretim süreci planlamalı, hijyenik bir ortamda sağlık şartlarına uygun bir çalışma ortamı düzenlemelidir.
- Üreticiler ile esebzeyi tanıştıran tüm ülke üzerinde sağlıklı ürün bulmak için çalışan sağlıklı tarım kaşifleridir. Bu kaşifler dikkate değer ürün üreten üreticileri araştırır bulur ve bizlerle tanıştırır.
- Daha sonra üretici bilgi, beceri, sağlık, üretim süreci ve kalitesi ile ilgili bazı değerlendirmelerden geçer. Bu değerlendirmeler ışığında esebze notu ve kategorisi belli olur. Her kategorinin kendine özgü avantajları vardır. İlerleme kaydeden üretici bir üst kategoriye geçer.
- Pozitif ayrımcı bir tutumla kadın üreticilerimiz 5 puan avantajla değerlendirilirler.
- Üreticiler arasında din, dil ve ırk ayrımı yapılmaz, bu hususlar ile üretim süreci birlikte asla ele alınmaz.
- Ulusal ve uluslararası geçerliliği olan sertifika sahibi üreticiler öncelik sahibidirler.
- Ulusal ve bölgesel sağlıklı ürün kâşiflerinin seçimi ve göreve başlamaları da bu manifestoda belirtilen niteliklere uygun olmaları, doğa, çevre ve insan sağlığını en önemli hedef alan bilince sahip olmaları halinde geçerlidir.
- Kaşiflerin görevlendirmesini, takip, kontrol ve denetimini esebze yapar.
- Kaşiflerin tanıştırdığı üreticilerle ilgili son kararı esebze verir.

ÜRÜN:



- Çevre ve insan sağlığını tehdit etmemelidir.;
- Tamamen saf ve doğal olmalıdır.
- Turşu gibi, pekmez ve reçel gibi katkı içeren ürünlerde kullanılacak katkı maddeleri de ürün gibi saf ve katkısız olmalıdır. (Şeker; pancar şekeri, tuz; kaya tuzu, su; içme suyu)
- Ürün ambalajı çevreye ve insan sağlığına zarar vermeyecek malzemelerden seçilmelidir. Cam ve kağıt vaz geçilmez ambalaj malzememizdir. Kısa süreli kullanmak kaydıyla (taşıma sırasında oluşabilecek hasarları önlemek amacıyla kargo esnasında), Gıda Kodeksinde belirtilen gıda maddeleri için kullanılabilecek plastik ambalaj kullanımına izin verilir.
- Ürünün son kullanma tarihi mutlaka belirtilmeli, bu tarihe kadar sağlıkla kullanılabileceğinin taahhüdü sağlanmalıdır.
- Ürün, fayda/fiyat oranının hem üretici hem de tüketiciyi koruyacak tarafsızlıkla fiyatlandırılmalıdır.
- Ürün iyi olmalı, sağlıklı ve temiz üretilmeli, doğal olmayan katkı içermemeli, ürüne ulaşım adil olmalıdır. 

ÜRETİM YAPILAN YER:



- Üretim yapılan arazi, bina, işletme sahası ihtilaflı mülkiyet olmamalıdır.
- Diğer üretim alanlarından belirgin sınırlarla ayrılmış olmalıdır.
- Yabancı tozlaşmaya, komşu arazilerden gelebilecek kimyasal ilaç ve gübre serpintilerine karşı koruyucu önlemler alınmış olmalıdır.
- Arazi ve tesis üzerinde kimyasal ilaç ve kimyasal gübre kullanılmamalı, ambalajı, atığı, depolandığı bir alan bulunmamalıdır.
- Üretilen ürünün saflığını bozacak katkı maddelerinin arazi ve tesis alanı içerisine sokulmamalıdır.
- Üretilen ürünün işlenmesi, paketlenmesi, ve saklanması için ayrı bölümler olmalı ve sağlık koşullarına uygun düzenlenmiş olmalıdır.
- Bu alanlarda çalışacak kişiler için ayrı soyunma giyinme odaları ve dinlenme alanları olmalıdır.
- Üretim alanlarının kurallara uygunluğu ayda bir denetlenmeli ve gerekli koşulları sağladığı üretici tarafından onaylanmalıdır.
- Üretim alanının atıklarının çevreye ve doğaya zarar vermeyecek güvenlikte şehir atık dolaşımına katılması sağlanmış olmalıdır. Geridönüşüm ve atık yönetimi planlamasının yapılmış olası şarttır.

Bir ürünün üretildiği araziden, işlendiği tesisten tutun, sofranıza gelene dek yaşanan tüm süreç, yukarıda belirtilen hususlar ışığında gerçekleşmekte olup, kontrol mekanizmasını esebze yürütmektedir. Sofralara ulaşan her ürünün ambalajı açıldığında, tüketicinin karşısına esebze güvencesiyle, saf ve doğal bir ürün çıkacaktır.

Bilinmelidir ki bu üretimin her aşamasında, doğa, çevre ve insan sağlığı dikkate alınmıştır…

Saygılarımla…

Fatih GÜLEÇ
Ziraat Mühendisi
Co-founder of Esebze